Zmiana statutu

(art. 415 ksh)

Wymaga uchwały WZ
¾ głosów + konstytutywnego wpisu do rejestru.

Statut może przewidywać surowsze warunki.

Uchwała o zmianie statutu zwiększająca świadczenia akcjonariuszy lub uszczuplająca prawa przyznane im osobiście wymaga zgody wszystkich akcjonariuszy, których dotyczy. Jeżeli w spółce istnieją akcje o różnych uprawnieniach a uchwała może naruszyć prawa akcjonariuszy danego rodzaju akcji głosowanie powinno odbyć się grupami.

Uchwała o istotnej zmianie przedmiotu działalności (jest to także zmiana treści statutu) powinna być podjęta w głosowaniu jawnym, imiennym, większością 2/3 głosów, przy czym 1 akcja = 1 głos bez przywilejów lub ograniczeń. Skuteczność tej uchwały uzależniona jest od wykupienia akcji akcjonariuszy, którzy nie zgadzają się na zmianę. Uchwała powinna zostać ogłoszona.

Dotychczasowa treść statutu oraz proponowane zmiany powinny zostać podane w ogłoszeniu o zwołaniu WZ (w MSiG).

Uchwała powinna być umieszczona w protokole sporządzonym przez notariusza.

Zgłoszenie do sądu rejestrowego.

Zmianę statutu zarząd zgłasza do sądu rejestrowego.

W terminie 3 m-cy od powzięcia uchwały (pod rygorem odrzucenia wniosku o wpis), z zastrzeżeniem wyjątków:

W przypadku, gdy zmiana statutu jest następstwem podwyższenia albo obniżenia kapitału zakładowego, zmianę statutu należy zgłosić do sądu w terminie 6 m-cy od jej podjęcia, a w przypadku oferty publicznej nowej emisji objętej prospektem emisyjnym (albo zawiadomienia wraz z memorandum informacyjnym) – 6 m-cy od zatwierdzenia prospektu (odpowiednio złożenia zawiadomienia), z tym że wniosek o zatwierdzenie prospektu (odpowiednio zawiadomienie) należy złożyć w terminie 4 m-cy od uchwały. (art. 431 ksh)

Terminy mają charakter zawity.

Zgłoszenie do urzędu skarbowego

Zarząd, w terminie 2 tygodni od zarejestrowania zmiany statutu jest zobowiązany złożyć we właściwym urzędzie skarbowym poświadczony przez siebie odpis uchwały o zmianie statutu wraz ze wskazaniem sądu rejestrowego oraz daty i numeru rejestracji.

Tekst jednolity statutu

WZ może upoważnić RN do:

a) ustalenia jednolitego tekstu zmienionego statutu (uchwała WZ bezwzgl. większość głosów). Upoważnienie to może zostać wykonane dopiero po zarejestrowaniu zmian. RN podejmuje uchwałę.

b) wprowadzenia do statutu zmian o charakterze redakcyjnym (niemerytorycznych – poprawki językowe, gramatyczne, etc.), określonych w uchwale WZ. RN podejmuje uchwałę, przy czym bezpieczniej jest uznać, że powinna zostać zachowana forma aktu notarialnego (są to bowiem zmiany do statutu – dokumentu objętego aktem notarialnym).

Tekst jednolity statutu w ustawie o KRS
(art. 9 ust. 4):

Do wniosku o wpis zmiany statutu zarząd powinien dołączyć. ujednolicony tekst statutu uwzględniający wprowadzone zmiany. Tenże tekst jednolity:

1. jest składany przed zarejestrowaniem zmian,
   
2. nie musi być w formie aktu notarialnego (zwykła forma pisemna jest wystarczająca),
   
3. jest przygotowywany i składany przez zarząd a nie radę nadzorczą.
   

   W praktyce, zamiast tekstu sporządzanego przez zarząd można oczywiście dołączyć taki tekst uchwalony przez WZ lub RN.
   

   Linki sponsorowane
   

   RADCA PRAWNY Obsługa prawna firm tel. 503-300-503 www.matysiak-radcaprawny.pl

Założenie spółki

Do powstania S.A. wymaga się:

1. zawiązania sp., w tym podpisania statutu przez założycieli, który powinien być sporządzony w formie aktu notarialnego,
   
2. wniesienia przez akcjonariuszy wkładów na pokrycie całego kapitału zakładowego, z tym zastrzeżeniem, że akcje obejmowane za wkłady niepieniężne powinny być pokryte w całości nie później niż przed upływem roku po zarejestrowaniu sp.. Akcje obejmowane za wkłady pieniężne powinny być opłacone przed zarejestrowaniem sp. co najmniej w jednej czwartej ich wartości nominalnej. Jeżeli natomiast akcje są obejmowane wyłącznie za wkłady niepieniężne albo za wkłady niepieniężne i pieniężne, wówczas kapitał zakładowy powinien być pokryty przed zarejestrowaniem co najmniej w jednej czwartej jego wysokości minimalnej (500.000),
   
3. ustanowienia zarządu i RN,
   
4. wpisu do rejestru.
   

Zgoda na zawiązanie S.A. i brzmienie statutu oraz na objęcie akcji przez jedynego założyciela albo założycieli lub łącznie z osobami trzecimi powinna być wyrażona w jednym lub kilku aktach notarialnych.

Zawiązanie S.A. następuje z chwilą objęcia wszystkich akcji.

Jeżeli przewidziane są wkłady niepieniężne albo sp. nabywa mienie lub dokonuje zapłaty wynagrodzenia za usługi świadczone przy jej powstaniu, założyciele sporządzają pisemne sprawozdanie, które powinno przedstawiać w szczególności:

1)    przedmiot wkładów niepieniężnych oraz liczbę i rodzaj wydawanych w zamian za nie akcji i innych tytułów uczestnictwa w dochodach lub w podziale majątku sp.,

2)    mienie nabywane przed zarejestrowaniem sp. oraz wysokość i sposób zapłaty,

3)    usługi świadczone przy powstaniu sp. oraz wysokość i sposób wynagrodzenia,

4)    osoby, które wnoszą wkłady niepieniężne, zbywają spółce mienie lub otrzymują wynagrodzenie za usługi,

5)    zastosowaną metodę wyceny wkładów.

W sprawozdaniu należy także umotywować zamierzone transakcje, w tym także objęcie akcji za wkłady niepieniężne i wysokość przyznanego wynagrodzenia lub zapłaty. Do sprawozdania należy dołączyć odpowiednie dokumenty w oryginałach lub urzędowo poświadczonych odpisach. Jeżeli przedmiotem wkładu lub nabycia jest przedsiębiorstwo, do sprawozdania założycieli należy dołączyć sprawozdania finansowe dotyczące tego przedsiębiorstwa za okres ostatnich dwóch lat obrotowych. Jeżeli przedsiębiorstwo prowadzono przez okres krótszy niż dwa lata, sprawozdanie finansowe powinno obejmować cały okres działalności.

Sprawozdanie założycieli należy poddać badaniu jednego albo kilku biegłych rewidentów w zakresie jego prawdziwości i rzetelności, jak również celem wydania opinii, czy wartość wkładów niepieniężnych odpowiada co najmniej wartości nominalnej obejmowanych za nie akcji bądź wyższej cenie emisyjnej akcji, a także czy wysokość przyznanego wynagrodzenia lub zapłaty jest uzasadniona.

Z chwilą zawiązania sp. powstaje S.A. w organizacji.

Zarząd zgłasza zawiązanie sp. do sądu rejestrowego właściwego ze względu na siedzibę sp. w celu wpisania sp. do rejestru. Wniosek o wpis sp. do rejestru podpisują wszyscy członkowie zarządu.

Zgłoszenie S.A. do sądu rejestrowego powinno zawierać:

1)    firmę, siedzibę i adres sp. albo adres do doręczeń,

2)    przedmiot działalności sp.,

3)    wysokość kapitału zakładowego, liczbę i wartość nominalną akcji,

4)    wysokość kapitału docelowego, jeżeli statut to przewiduje,

5)    liczbę akcji uprzywilejowanych i rodzaj uprzywilejowania,

6)    wzmiankę, jaka część kapitału zakładowego została pokryta przed zarejestrowaniem,

7)    nazwiska i imiona członków zarządu oraz sposób reprezentowania sp.,

8)    nazwiska i imiona członków rady nadzorczej,

9)    jeżeli akcjonariusze wnoszą wkłady niepieniężne - zaznaczenie tej okoliczności,

10)    czas trwania sp., jeżeli jest oznaczony,

11)    jeżeli statut wskazuje pismo przeznaczone do ogłoszeń sp. - oznaczenie tego pisma,

12) jeżeli statut przewiduje przyznanie uprawnień osobistych określonym akcjonariuszom lub tytuły uczestnictwa w dochodach lub majątku sp. niewynikające z akcji - zaznaczenie tych okoliczności.

Zgłoszenie jednoosobowej sp. powinno zawierać, oprócz danych określonych powyżej, nazwisko i imię albo firmę (nazwę) i siedzibę oraz adres jedynego akcjonariusza, a także wzmiankę, że jest on jedynym akcjonariuszem sp..

Do zgłoszenia sp. należy dołączyć:

1)    statut,

2)    akty notarialne o zawiązaniu sp. i objęciu akcji,

3)    oświadczenie wszystkich członków zarządu, że wymagane statutem wpłaty na akcje oraz wkłady niepieniężne zostały dokonane zgodnie z prawem,

4)    potwierdzony przez bank lub firmę inwestycyjną dowód wpłaty na akcje, dokonanej na rachunek sp. w organizacji; w przypadku gdy statut przewiduje pokrycie kapitału zakładowego wkładami niepieniężnymi po dokonaniu rejestracji, należy dołączyć oświadczenie wszystkich członków zarządu, że wniesienie tych wkładów do sp. jest zapewnione zgodnie z postanowieniami statutu przed upływem roku po zarejestrowaniu sp.,

5)    dokument stwierdzający ustanowienie organów sp. z wyszczególnieniem ich składu osobowego,

6)    zezwolenie lub dowód zatwierdzenia statutu przez właściwy organ władzy publicznej, jeżeli są one wymagane do powstania sp.,

7)    oświadczenie, o którym mowa w art. 310 § 2 ksh, jeżeli zarząd złożył takie oświadczenie.

W przypadkach określonych w KSH należy dołączyć sprawozdanie założycieli wraz z opinią biegłego rewidenta.

Do zgłoszenia sp. należy dołączyć złożone wobec sądu albo poświadczone notarialnie wzory podpisów członków zarządu.

Zarejestrowanie sp. podlega opłacie, która powinna zostać uiszczona w momencie składana wniosku o rejestrację. Do wniosku należy dołączyć potwierdzenie uiszczenia opłaty, która obecnie wynosi 1.000,00 złotych (opłat sądowa) i 500,00 złotych (za ogłoszenie w MSiG).

Spółka akcyjna w organizacji z chwilą wpisu do rejestru staje się spółką akcyjną i uzyskuje osobowość prawną. Z tą chwilą staje się ona podmiotem praw i obowiązków sp. w organizacji.

Linki sponsorowane

RADCA PRAWNY Obsługa prawna firm tel. 503-300-503 www.matysiak-radcaprawny.pl

Rozwiązanie spółki

Rozwiązanie spółki akcyjnej:

Rozwiązanie sp. następuje po przeprowadzeniu likwidacji z chwilą wykreślenia sp. z rejestru.

Rozwiązanie sp. powodują:

1)    przyczyny przewidziane w statucie,

2)    uchwała walnego zgromadzenia o rozwiązaniu sp. albo o przeniesieniu siedziby sp. za granicę,

3)    ogłoszenie upadłości sp.,

inne przyczyny przewidziane prawem.

Otwarcie likwidacji następuje z dniem uprawomocnienia się orzeczenia o rozwiązaniu sp. przez sąd, powzięcia przez walne zgromadzenie uchwały o rozwiązaniu sp. lub zaistnienia innej przyczyny jej rozwiązania.

Likwidatorami są co do zasady członkowie zarządu, chyba że statut lub uchwała walnego zgromadzenia stanowi inaczej.

Otwarcie likwidacji, nazwiska i imiona likwidatorów oraz ich adresy albo adresy do doręczeń, sposób reprezentacji sp. przez likwidatorów i wszelkie w tym względzie zmiany należy zgłosić do sądu rejestrowego, nawet gdyby nie nastąpiła żadna zmiana w dotychczasowej reprezentacji sp.. Każdy likwidator ma prawo i obowiązek dokonania tego zgłoszenia.

Do zgłoszenia należy dołączyć złożone wobec sądu albo poświadczone notarialnie wzory podpisów likwidatorów.

Likwidatorzy powinni ogłosić dwukrotnie o rozwiązaniu sp. i otwarciu likwidacji, wzywając wierzycieli do zgłoszenia ich wierzytelności w terminie sześciu miesięcy od dnia ostatniego ogłoszenia. Ogłoszenia nie mogą być dokonywane w odstępie czasu dłuższym niż miesiąc ani krótszym niż dwa tygodnie.

Likwidatorzy powinni sporządzić bilans otwarcia likwidacji. Bilans ten likwidatorzy składają walnemu zgromadzeniu do zatwierdzenia.

Likwidatorzy powinni zakończyć interesy bieżące sp., ściągnąć wierzytelności, wypełnić zobowiązania i upłynnić majątek sp. (czynności likwidacyjne). Nowe interesy mogą podejmować tylko wówczas, gdy to jest potrzebne do ukończenia spraw w toku. Nieruchomości mogą być zbywane w drodze publicznej licytacji, a z wolnej ręki - jedynie na mocy uchwały walnego zgromadzenia i po cenie nie niższej od uchwalonej przez zgromadzenie.

Podział między akcjonariuszy majątku pozostałego po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli nie może nastąpić przed upływem roku od dnia ostatniego ogłoszenia o otwarciu likwidacji i wezwaniu wierzycieli. Majątek co do zasady dzieli się między akcjonariuszy w stosunku do dokonanych przez każdego z nich wpłat na kapitał zakładowy.

Po zatwierdzeniu przez walne zgromadzenie sprawozdania finansowego na dzień poprzedzający podział między akcjonariuszy majątku pozostałego po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli (sprawozdanie likwidacyjne) i po zakończeniu likwidacji, likwidatorzy powinni ogłosić w siedzibie sp. to sprawozdanie i złożyć je sądowi rejestrowemu, z jednoczesnym zgłoszeniem wniosku o wykreślenie sp. z rejestru.

Księgi i dokumenty sp. rozwiązanej powinny być oddane na przechowanie osobie wskazanej w statucie lub uchwale walnego zgromadzenia. W braku takiego wskazania, przechowawcę wyznacza sąd rejestrowy.

W przypadku upadłości sp. jej rozwiązanie następuje po zakończeniu postępowania upadłościowego, z chwilą wykreślenia z rejestru. Wniosek o wykreślenie z rejestru składa syndyk. Spółka nie ulega rozwiązaniu w przypadku, gdy postępowanie kończy się układem lub zostaje z innych przyczyn uchylone lub umorzone.

Rozwiązanie spółki akcyjnej w organizacji:

Jeżeli sp. nie zgłoszono do sądu rejestrowego w terminie sześciu miesięcy od daty sporządzenia statutu albo postanowienie sądu odmawiające rejestracji stało się prawomocne, a sp. w organizacji nie jest w stanie dokonać niezwłocznie zwrotu wszystkich wniesionych wkładów lub pokryć w pełni wierzytelności osób trzecich, zarząd dokona likwidacji. Jeżeli sp. w organizacji nie posiada zarządu, walne zgromadzenie albo sąd rejestrowy ustanawia likwidatora albo likwidatorów.

Do likwidacji sp. w organizacji stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące likwidacji sp., z tym, że likwidatorzy powinni ogłosić jednokrotnie o otwarciu likwidacji, wzywając wierzycieli do zgłoszenia ich wierzytelności w terminie miesiąca od dnia ogłoszenia.

Spółka w organizacji ulega rozwiązaniu z dniem zatwierdzenia przez walne zgromadzenie sprawozdania likwidacyjnego.

Linki sponsorowane

RADCA PRAWNY Obsługa prawna firm tel. 503-300-503 www.matysiak-radcaprawny.pl

Zaliczka na dywidendę

(art. 349 KSH)

Warunki wypłaty zaliczki na poczet dywidendy:

• Uchwała zarządu, działającego na podstawie wyraźnego upoważnienia w statucie do wypłaty zaliczki na poczet dywidendy przewidywanej na koniec roku obrotowego.
  
• Zgoda RN na wypłatę zaliczki.
  

Przesłanki wypłaty zaliczki
(muszą być spełnione łącznie):

• zatwierdzone sprawozdanie za poprzedni rok obrotowy wykazuje zysk.
  
• Sp. posiada środki na wypłatę zaliczki.
  
• Zaliczka może stanowić najwyżej połowę zysku osiągniętego w bieżącym roku obrotowym – zysk ten musi być wykazany w sprawozdaniu finansowym zbadanym przez biegłego rewidenta (tzn. musi zostać sporządzone i zbadane odrębne sprawozdanie finansowe za okres bieżącego roku obrotowego, za który ma być wypłacona zaliczka).
  
• powyższa kwota przeznaczona na zaliczkę dywidendową może być powiększona o kapitały rezerwowe utworzone z zysku, którymi w celu wypłaty zaliczek może dysponować zarząd, oraz pomniejszona o niepokryte straty i akcje własne.
  
• Istnieją uzasadnione podstawy do przewidywania wypłaty dywidendy na koniec roku obrotowego.
  
• O planowanej wypłacie zaliczek zarząd ogłosi (w MSiG) co najmniej na 4 tygodnie przed rozpoczęciem wypłat. Ogłoszenie zawiera m.in. dzień, według którego ustala się uprawnionych do zaliczek. Dzień ten powinien przypadać w okresie 7 dni przed dniem rozpoczęcia wypłat.
  

Uwaga: Przy wypłacie zaliczek na poczet dywidendy nie stosuje się możliwości uprzywilejowania akcji niemych w zakresie dywidendy, ponad dopuszczalny zakres uprzywilejowania co do udziału w zysku akcji imiennych nie będących akcjami niemymi, ani możliwości dywidend wyrównawczych (art. 353 § 5 ksh).

Linki sponsorowane

RADCA PRAWNY Obsługa prawna firm tel. 503-300-503 www.matysiak-radcaprawny.pl

Zakaz obejmowania własnych akcji

(art. 366, art. 367 ksh)

Akcje własne sp. = akcje wyemitowane przez tę sp.

Zakaz obejmowania własnych akcji

• Cel zakazu =
  ochrona kapitału zakładowego + ochrona wierzycieli sp.
  
• Objęcie akcji własnych = brak zewn. finansowania = naruszona zas. realnego wniesienia kapitału;
  
• Objęcie = nabycie pierwotne, przy "tworzeniu" akcji (a już nie wtórne).
  
• Zakaz dot. zarówno obejmowanie akcji emitowanych podczas zawiązywania sp. jak i w czasie jej istnienia.
  
• Zakaz dot. także obejmowania akcji sp. przez sp. lub spółdzielnię zależną
  

Skutki naruszenia zakazu:

• Objęcie akcji z naruszeniem zakazu jest ważne, jednakże stanowi naruszenie prawa.
  
• Naruszenie zakazu skutkuje jednak solidarną odp. członków zarządu sp. oraz osoby, która objęła akcje – za pełne wniesienie wkładu (chyba że nie ponosi winy).
  
• Akcje objęte z naruszeniem zakazu powinny być zbyte przez sp. w terminie 1 roku od ich objęcia (jeżeli do zbycia nie doszło = konieczność umorzenia akcji).
  
• Sp. zależna, która objęła akcje wbrew zakazowi nie może wykonywać z tych akcji praw udziałowych z wyjątkiem ich zbycia lub czynności zmierzających do ich zachowania
  

Obejmowanie akcji na rachunek sp. lub podmiotów zależnych

• Jeżeli akcje sp. zostały objęte przez osobę, która działała we własnym imieniu ale na rachunek sp. lub sp. zależnej (pośrednik – zleceniobiorca, agent, komisant), obejmującego uważa się za osobę działającą na własny rachunek.
  
• Powyższe oznacza, że z mocy prawa pośrednik, a nie sp., lub sp. zależna, nabywa prawa do objętych akcji. Zapis taki ma na celu zapobiegać obchodzeniu zakazu obejmowania własnych akcji przez sp. lub jej podmioty zależne. Pośrednik ma zatem obowiązek objęcia akcji oraz ponosi nakłady z tym związane.
  

Linki sponsorowane

RADCA PRAWNY Obsługa prawna firm tel. 503-300-503 www.matysiak-radcaprawny.pl

Warunkowe podwyższenie kapitału

(art. 448 ksh)

WZ może uchwalić podwyższenie kapitału zakładowego z zastrzeżeniem, że osoby, którym przyznano prawo do objęcia akcji, wykonają je na warunkach określonych w uchwale.

Warunkowe = bo uzależnione od tego, czy osoby uprawnione, dla których emituje się akcje, skorzystają z prawa do objęcia akcji.

Jest to podwyższanie sukcesywne = na podstawie tej samej uchwały, w miarę, jak osoby uprawnione obejmują akcje.

Uchwała o warunkowym podwyższeniu może być podjęta wyłącznie
w celu:

• przyznania praw do objęcia akcji przez obligatariuszy obligacji zamiennych (na akcje) lub obligacji z prawem pierwszeństwa (obligacje z opcją prawa poboru akcji) albo
  
• przyznania praw do objęcia akcji pracownikom, członkom zarządu lub rady nadzorczej w zamian za wkłady niepieniężne, stanowiące wierzytelności, jakie przysługują im z tytułu nabytych uprawnień do udziału w zysku sp. lub sp. zależnej (konwersja wierzytelności na akcje) albo
  
• przyznania praw do objęcia akcji przez posiadaczy warrantów subskrypcyjnych (tj. wyemitowanych przez sp. papierów wartościowych imiennych lub na okaziciela uprawniających do zapisu lub objęcia akcji, z wyłączeniem prawa poboru).
  

Wykorzystanie warunkowego podwyższenia w innym celu jest nieważne.

• Max wartość nominalna warunkowego podwyższenia k. z. to dwukrotność kapitału zakładowego istniejącego w chwili podjęcia uchwały o podwyższeniu.
  
• Uchwała WZ wymaga większości ¾ głosów przy quorum co najmniej ½ kz, (w sp. publicznej co najmniej 1/3 kz)(jeśli nie uda się osiągnąć kworum ½ można wówczas zwołać drugie WZ z wymaganym kworum 1/3_, a w sp publicznych uchwała może być podjęta bez względu na liczbę akcjonariuszy).
  
• W terminie 6 tygodni od dnia wpisu do rejestru warunkowego podwyższenia kapitału zakładowego zarząd powinien uchwałę ogłosić (MSiG). Brak ogłoszenia nie powoduje nieważności, ale może stanowić podstawę odpowiedzialności cywilnej zarządu.
  
• Uchwała powinna określać w szczególności:
  
  • wartość nominalną warunkowego podwyższenia (maksymalny próg podwyższenia k. z.),
    
  • cel warunkowego podwyższenia (uchwała musi być umotywowana),
    
  • termin wykonania prawa objęcia akcji,
    
  • określenie grona osób uprawnionych do objęcia akcji.
    
• Uchwała o warunkowym podwyższeniu k. z. podlega zgłoszeniu do rejestru (wpis konstytutywny).
  
• Podwyższenie k. z. nie następuje jednak z chwilą wpisu warunkowego podwyższenia do rejestru lecz odbywa się stopniowo, wraz z objęciem i wydaniem akcji (muszą być opłacone w pełni) osobom uprawnionym do objęcia akcji w podwyższonym k. z.
  Podwyższenie kapitału następuje tylko w takim zakresie, w jakim doszło do objęcia akcji przez osoby uprawnione i następuje wraz z wydaniem dokumentów akcji (brak konstytutywnego wpisu do rejestru).
  
• Osoby uprawnione dokonują objęcia w drodze pisemnego oświadczenia na formularzach przygotowanych przez sp..
  
• Definitywne podwyższenie kapitału zależy zatem od woli osoby uprawnionej do objęcia akcji, a dokładniej od złożenia przez nią oświadczenia o objęciu akcji. To właśnie uzależnienie skutku w postaci podwyższenia kapitału od woli osoby uprawnionej jest istotą warunkowego podwyższenia kapitału.
  
• W celu uaktualnienia wpisu kapitału zakładowego w rejestrze zarząd zgłasza do sądu rejestrowego wykaz akcji objętych w danym roku w terminie 30 dni po upływie każdego roku kalendarzowego (zgłoszenie ma charakter deklaratoryjny i wyłącznie informacyjny). Zarząd sp. publicznej informację zgłasza w terminie 1 tyg. po upływie każdego miesiąca licząc od dnia wydania 1 dokumentu akcji. Do zgłoszenia należy dołączyć wykaz osób, które wykonały prawo objęcia akcji oraz oświadczenia zarządu, że akcje zostały wydane akcjonariuszom, którzy wnieśli pełne wkłady. Wpis podwyższenia kz w ramach podwyższenia warunkowego ma charakter deklaratywny.
  

W sprawach nieuregulowanych do podwyższenia tego stosuje się przepisy o "zwykłym" podwyższeniu.

Linki sponsorowane

RADCA PRAWNY Obsługa prawna firm tel. 503-300-503 www.matysiak-radcaprawny.pl

Upadłość i rozwiązanie S.A.

Upadłość

Przesłanka ogłoszenia upadłość = sp. stała się niewypłacalna tzn. gdy:

• nie wykonuje swoich wymagalnych zobowiązań,
  
• jej zobowiązania przekroczą wartość jej majątku, nawet gdy na bieżąco te zobowiązania wykonuje.
  

Ogłoszenie upadłości = przyczyna rozwiązania SA.

2 tryby upadłości:

• upadłość z możliwością zawarcia układu (gdy jest uprawdopodobnione, że w drodze układu wierzyciele będą zaspokojeni w wyższym stopniu niż po przeprowadzeniu likwidacji majątku dłużnika;
  
• upadłość obejmującą likwidację majątku (gdy brak podstaw do ogłoszenia upadłości z możliwością zawarcia układu);
  

  Istnieje jeszcze jedna możliwość:
  

• specyficzna sytuacja – układ likwidacyjny – jego celem jest zaspokojenie wierzycieli z majątku upadłej sp., a nie zapobieżenie rozwiązaniu sp.
  

Postępowanie upadłościowe nie musi prowadzić do rozwiązania sp.

Inna możliwość = postępowanie kończy się układem lub zostaje z innych przyczyn uchylone lub umorzone.

Postępowanie upadłościowe

• złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości: przez sp. (obowiązek) lub jej wierzyciela (każdy uprawniony do zaspokojenia z masy upadłości niezależnie od tego, z jakiego stosunku prawnego wynika jego należność);
  
• wniosek może zgłosić każdy, kto ma prawo reprezentować sp. sam lub łącznie z innymi osobami, każdy z likwidatorów, kurator, a w stosunku do sp., której udzielono pomoc publiczną o wartości przekraczającej 100 000 euro - organ udzielający pomocy;
  
• w terminie 2 tygodni od dnia, w którym zaistniała podstawa ogłoszenia upadłości
  

  Postępowanie w sprawie ogłoszenia upadłości prowadzi sąd rejonowy - sąd gospodarczy właściwy dla zakładu głównego sp. Sprawy o ogłoszenie upadłości rozpatruje sąd upadłościowy w składzie 3 sędziów zawodowych.
  

  Postanowienie w sprawie ogłoszenia upadłości sąd wydaje w terminie 2 m-cy od daty złożenia wniosku. Na postanowienie o ogłoszeniu upadłości zażalenie służy wyłącznie upadłemu, na oddalające wniosek - wyłącznie wnioskodawcy.
  

  Z dniem ogłoszenia upadłości majątek sp. staje się masą upadłości, służącą zaspokojeniu wierzycieli sp.
  

  wybrane skutki ogłoszenia upadłości wobec sp.:
  

• utrata prawa zarządu oraz możliwości korzystania i rozporządzania mieniem wchodzącym do masy upadłości. Miejsce członków zarządu lub likwidatorów w tym zakresie zajmuje syndyk, w spółce nadal działają jednak organy;
  
• obowiązek wskazania i wydania syndykowi całego swojego majątku, a także dokumentów dotyczących działalności sp., majątku oraz rozliczeń.
  
• Czynności prawne upadłej sp. dotyczące mienia wchodzącego do masy upadłości, wobec którego sp. utraciła prawo zarządu, są nieważne.
  
• Nieważne są postanowienia um. zastrzegające na wypadek ogłoszenia upadłości zmianę lub rozwiązanie stosunku prawnego, którego stroną jest upadła sp..
  
• majątek sp. staje się masą upadłości, która służy zaspokojeniu wierzycieli;
  
• w upadłości likwidacyjnej zobowiązania pieniężne sp., których termin płatności nie nastąpił, stają się wymagalne z dniem ogłoszenia upadłości, natomiast zobowiązania majątkowe niepieniężne zmieniają się z dniem ogłoszenia upadłości na pieniężne i z tym dniem stają się płatne, chociażby termin wykonania jeszcze nie nastąpił;
  
• odsetki od wierzytelności należne od sp., mogą być zaspokojone z masy upadłości za okres do dnia ogłoszenia upadłości. Nie dotyczy to odsetek od wierzytelności, zabezpieczonych hipoteką, wpisem w rejestrze, zastawem, jednak odsetki te mogą być zaspokojone tylko z przedmiotu zabezpieczenia;
  
• bezskuteczne w stosunku do masy upadłości są czynności prawne dokonane przez sp. w ciągu roku przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, którymi rozporządziła ona swoim majątkiem nieodpłatnie albo odpłatnie, ale wartość świadczenia sp. przewyższa w rażącym stopniu wartość świadczenia otrzymanego przez sp..
  

  Wpływ ogłoszenia upadłości na postępowania sądowe i administracyjne:
  

• w upadłości z możliwością zawarcia układu, gdy sp. pozbawiono zarządu postępowania sądowe i administracyjne dotyczące masy upadłości mogą być wszczęte i dalej prowadzone jedynie przez zarządcę na rzecz upadłej sp., lecz w imieniu własnym, w likwidacyjnej przez syndyka
  
• postępowanie egzekucyjne (sądowe i administracyjne), wszczęte przed ogłoszeniem upadłości sp., będzie zawieszone z mocy prawa z datą ogłoszenia upadłości. Będzie ono umorzone z mocy prawa po uprawomocnieniu się postanowienia o ogłoszeniu upadłości.
  

  Skutki ogłoszenia upadłości z możliwością zawarcia układu:
  

• pozbawienie prawa zarządu nie jest obligatoryjne. Sąd może ustanowić co do części lub całości majątku tzw. zarząd własny sprawowany przez upadłego pod nadzorem nadzorcy sądowego. W razie uchylenia zarządu własnego sąd ustanawia zarządcę;
  
• upadły ani zarządca nie mogą spełnić świadczeń, które z mocy ustawy są objęte układem, z tym że sędzia komisarz może wyrazić zgodę na spełnienie świadczeń z niektórych zobowiązań.
  
• jeżeli ustanowiono zarząd własny, nadzorca sądowy wstępuje z mocy prawa do wszystkich postępowań sądowych i administracyjnych (Uprawnienia interwenienta ubocznego) dotyczących masy upadłości prowadzonych na rzecz lub p-ko spółce; uznanie, zrzeczenie się roszczenia, zawarcie ugody lub przyznanie istotnych okoliczności dla sprawy wymaga zgody nadzorcy pod rygorem niewywierania skutków prawnych.
  

  Ogłoszenie upadłości nie ma wpływu na uprawnienia organizacyjne, które upadły posiada w innych sp.ch, fundacjach, spółdzielniach oraz innych organizacjach. Nie stosuje się tego do tych uprawnień organizacyjnych, które mogą mieć wpływ na majątek upadłego.
  

  Rozwiązanie S.A. (art.459 – 478 KSH)
  

  Rozwiązanie S.A. powodują:
  

1. przyczyny przewidziane w statucie (np. utworzenie sp. na czas oznaczony i upływ tego okresu, nieuzyskanie koncesji na prowadzenie określonej działalności, bądź jej utrata, zatwierdzenie sprawozdania finansowego za kolejny rok obrotowy, w którym sp. poniosła stratę, zrealizowanie celu sp. w przypadku spółek "okazjonalnych" np. wybudowanie autostrady),
   
2. uchwała WZ
   o rozwiązaniu sp. (uchwała wymaga uzyskania kwalifikowanej większości ¾ głosów na WZ – art. 415 par. 1 ksh lub w przypadku, gdy bilans sporządzony przez zarząd wykaże stratę przewyższającą sumę kapitałów zapasowego i rezerwowych oraz 1/3 kapitału zakładowego do powzięcia uchwały o rozwiązaniu sp. wystarczy bezwzględna większość głosów (art. 397 w zw. z art. 415 par. 2 k.s.h) albo o przeniesieniu siedziby sp. za granicę (uchwała ta stanowi jednocześni uchwałę o zmianie statutu sp.; do jej powzięcia wymagane jest zachowanie kwalifikowanej większości ¾ głosów, ale statut może przewidywać ostrzejsze wymogi dla powzięcia takiej uchwały przez WZ)
   
3. ogłoszenie
   upadłości sp. (rozwiązanie następuje dopiero po zakończeniu postępowania upadłościowego z chwilą wykreślenia sp. z rejestru)
   
4. inne przyczyny przewidziane prawem:
   

• art.21 KSH – rozwiązanie sp. przez sąd rejestrowy w przypadku, gdy: (i) przedmiot działalności sp. jest sprzeczny z prawem, (ii) statut nie zawiera postanowień dot. firmy, przedmiotu działalności, kapitału zakładowego lub wkładów, (iii) wszystkie osoby podpisujące statut nie miały zdolności do czynności prawnych;
  
• art.493 i 530 KSH - rozwiązanie bez przeprowadzenia post. likwidacyjnego sp. przejmowanej, spółek łączących się przez zawiązanie nowej sp. oraz sp. dzielonej;
  
• art.326 KSH – likwidacja sp. w organizacji (brak rejestracji i możliwości zwrotu wszystkich wkładów / pokrycia wierzytelności O3);
  
• przypadki przewidziane w przepisach szczególnych.
  

W odniesieniu do SA brak jest odpowiednika art. 271 k.s.h, przewidującego możliwość rozwiązania sp. z o.o. wyrokiem sądu: (a) na żądanie wspólnika lub członka organu sp., jeżeli osiągnięcie celu sp. stało się niemożliwe albo jeżeli zaszły inne ważne przyczyny wywołane stosunkami sp., lub (b) na żądanie oznaczonego w odrębnej ustawie organu państwowego, jeżeli działalność sp. naruszająca prawo zagraża interesowi publicznemu.

• Otwarcie likwidacji następuje w zależności od przyczyny z dniem uprawomocnienia się orzeczenia o rozwiązaniu sp. przez sąd, powzięciu przez WZ uchwały o rozwiązaniu sp. lub zaistnienia innej przyczyny rozwiązania.
  
• Likwidację prowadzi się pod firmą sp. z dodatkiem "w likwidacji". W czasie prowadzenia likwidacji sp. zachowuje osobowość prawną.
  
• Otwarcie likwidacji powoduje wygaśnięcie prokury. W okresie likwidacji nie może być ustanowiona prokura.
  
• W okresie likwidacji nie można, nawet częściowo, wypłacać akcjonariuszom zysków ani dokonywać podziału majątku sp. przed spłaceniem wszystkich zobowiązań.
  

Etapy postępowania likwidacyjnego:

• ustanowienie likwidatorów, którymi co do zasady są członkowie zarządu sp., chyba, że statut lub uchwała WZ stanowi inaczej, bądź sąd orzekający o likwidacji, ustanowił likwidatorami inne osoby,
  
• zgłoszenie otwarcia likwidacji oraz danych dotyczących likwidatorów i sposobu reprezentacji sp. przez likwidatorów i wszelkich w tym względzie zmian (nawet gdyby nie nastąpiła żadna zmiana w dotychczasowej reprezentacji sp.) do sądu celem wpisu do rejestru,
  
• dwukrotne ogłoszenie przez likwidatorów o rozwiązaniu sp. i otwarciu likwidacji (w odstępie od 2 tyg. do miesiąca), połączone z wezwaniem wierzycieli do zgłoszenia ich wierzytelności w terminie 6 m-cy od dnia ostatniego ogłoszenia,
  
• sporządzenie przez likwidatorów bilansu otwarcia likwidacji i przedłożenie go WZ celem zatwierdzenia,
  
• po upływie każdego roku obrotowego składanie WZ sprawozdanie
  likwidatorów z działalności oraz sprawozdań finansowych,
  
• przeprowadzenie czynności likwidacyjnych połączone z ewentualnym ściągnięciem od akcjonariuszy niedokonanych jeszcze wpłat na k.z. w takiej wysokości, jaka jest potrzebna do pokrycia zobowiązań sp. w tym:
  
• zakończenie bieżących interesów sp.,
  
• zaspokojenie wierzycieli i złożenie do depozytu sądowego kwot potrzebnych do zaspokojenia lub zabezpieczenia znanych spółce wierzycieli, którzy się nie zgłosili lub których wierzytelności nie są wymagalne albo są sporne; Wierzyciele sp., którzy nie zgłosili swoich roszczeń we właściwym terminie ani nie byli spółce znani, mogą żądać zaspokojenia swoich należności z majątku sp. jeszcze niepodzielonego;
  
• upłynnienie majątku sp. (nowe interesy można rozpoczynać tylko w celu ukończenia spraw w toku)
  
• jeżeli kapitału zakładowego nie wpłacono całkowicie, a majątek sp. nie wystarcza na pokrycie jej zobowiązań – likwidatorzy powinni ściągnąć od każdego akcjonariusza, poczynając od akcji nieuprzywilejowanych co do podziału majątku, wpłaty należności w takiej wysokości, jakiej potrzeba do pokrycia zobowiązań. 
  
• podział między akcjonariuszy majątku pozostałego po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli; podział ten może nastąpić dopiero po upływie roku od dnia ostatniego ogłoszenia o otwarciu likwidacji i wezwaniu wierzycieli, (podział następuje w stosunku do dokonanych wpłat z uwzględnieniem możliwych uprzywilejowań i innych regulacji statutu)
  
• zatwierdzenie przez WZ sprawozdania finansowego na dzień poprzedzający podział między akcjonariuszy majątku pozostałego po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli (sprawozdania likwidacyjnego), sporządzonego przez likwidatorów,
  
• ogłoszenie w siedzibie sp. sprawozdania likwidacyjnego i złożenie go sądowi rejestrowemu z jednoczesnym wnioskiem o wykreślenie sp. z rejestru.
  
• księgi i dokumenty sp. oddaje się na przechowanie osobie wskazanej przez statut lub uchwałę WZ, a w braku przez sąd rejestrowy.
  

Rozwiązanie sp. następuje po przeprowadzeniu likwidacji z chwilą wykreślenia sp. z rejestru. Do dnia złożenia wniosku o wykreślenie sp. z rejestru rozwiązaniu może zapobiec uchwała WZ powzięta wymaganą dla zmiany statutu większością głosów (¾) oddanych w obecności akcjonariuszy reprezentujących co najmniej połowę kapitału zakładowego. Nie ma to jednak zastosowania w przypadku, gdy rozwiązanie następuje z mocy prawomocnego orzeczenia sądowego.

Linki sponsorowane

RADCA PRAWNY Obsługa prawna firm tel. 503-300-503 www.matysiak-radcaprawny.pl

Spółka w organizacji

Zawiązanie SA = z chwilą objęcia wszystkich akcji = powstaje SA w organizacji.

SA w organizacji = od zawiązania do rejestracji.

Firma S.A. w organizacji = powinna być w tym okresie uzupełniana dodatkiem: "w organizacji".

Status prawny SA w organizacji

• Posiada podmiotowość zbliżoną do sp. osobowej tzn. może we własnym imieniu nabywać prawa (w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe), zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywaną (art. 11§1 KSH). S.A ma zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych.
  
• może być reprezentowana przez zarząd; do chwili ustanowienia zarządu jest reprezentowana przez wszystkich założycieli działających łącznie albo przez pełnomocnika ustanowionego jednomyślną uchwałą założycieli.
  

Odp. za zobowiązania S.A. w organizacji, ponoszą solidarnie:

1. sp. całym swoim majątkiem i bez ograniczeń,
   
2. osoby, które działały w imieniu sp. w organizacji (mogą to być założyciele, zarząd lub pełnomocnik ustanowiony jednomyślna uchwałą założycieli); z odpowiedzialności wobec sp. osoby działające w jej imieniu mogą być zwolnione poprzez zatwierdzenie ich czynności przez walne zgromadzenie, natomiast ich odp. wobec wierzycieli jest osobista i nieograniczona.
   
3. wyjątkowo na tym etapie powstawania sp. odp. ponoszą też akcjonariusze – do wartości nie wniesionych wkładów określonych w statucie.
   

Likwidacja S.A. w organizacji

Jeżeli sp. w terminie 6 m-cy od sporządzenia statutu nie została zgłoszona do KRS lub jeżeli postanowienie odmawiające wpisu stało się prawomocne, zarząd (lub założyciele, jeśli nie ma zarządu) zawiadamia o tym przez ogłoszenie i zwraca wkłady. Jeżeli S.A. w organizacji nie jest w stanie niezwłocznie zwrócić wkładów lub pokryć wierzytelności O3 zarząd przeprowadza likwidację S.A. w organizacji. W przypadku braku zarządu likwidatora(ów) ustanawia walne zgromadzenie lub sąd. Likwidatorzy ogłaszają jednokrotnie o otwarciu likwidacji i wzywają wierzycieli do zgłoszenia w terminie 1 m-ca swoich wierzytelności. S.A. w organizacji ulega rozwiązaniu z dniem zatwierdzenia sprawozdania likwidatorów przez walne zgromadzenie.

Sytuacja przed postaniem S.A. w organizacji

Przed zawiązaniem sp., czyli objęciem akcji od podpisania statutu jej założyciele dokonują już szeregu czynności mających na celu powołanie do życia S.A. – ten etap działalności nazywany jest w doktrynie "przed-spółką". Art. 323§4 KSH stanowi, że do praw i obowiązków oraz odpowiedzialności założycieli za okres przed powstaniem sp. w organizacji każe odpowiednio stosować przepisy dotyczące S.A. w organizacji.

Linki sponsorowane

RADCA PRAWNY Obsługa prawna firm tel. 503-300-503 www.matysiak-radcaprawny.pl

Akcje

Rodzaje akcji i ich zbywalność

Akcja =

• ogółu praw i obowiązków akcjonariusza wobec sp.,
  
• ułamka kapitału zakładowego,
  
• papieru wartościowego.
  

Rodzaje akcji:

1. imienne i na okaziciela
   
2. zwykłe i uprzywilejowane
   
3. aportowe i pieniężne
   
4. nieme
   
5. związane z obowiązkiem powtarzających się świadczeń
   

   Akcje imienne i na okaziciela.
   

   O przyznaniu danej akcji charakteru imiennej lub na okaziciela decyduje statut. O ile statut lub przepis tego nie zabrania, akcje imienne mogą być zamienione na akcje na okaziciela i na odwrót (bez zmiany statutu).
   

   Akcje imienne są związane z konkretną osobą, której imię i nazwisko figuruje na dokumencie akcji. Osoba taka wpisywana jest do księgi akcyjnej i z chwilą wpisu uważana jest wobec sp.
   za akcjonariusza. Akcje wydawane za wkłady niepieniężne (do czasu zatwierdzenia przez z najbliższe WZ sprawozdania finansowego za rok ich pokrycia, w którym to czasie nie mogą być zbyte ani zastawione) i akcje uprzywilejowane, muszą być imiennymi. O tym, czy akcje innego rodzaju mają być imiennymi (akcje imienne zwykłe) mogą zadecydować akcjonariusze.
   

   Akcje imienne:
   

• mogą być wydawane przed pełną wpłatą,
  
• są zbywalne, choć prawo ich zbycia może być ograniczone np. obowiązkiem uzyskania zgody sp..
  
• mogą być związane z obowiązkiem powtarzających się świadczeń niepieniężnych,
  

Zbycie akcji imiennych następuje przez pisemne oświadczenie albo na samym dokumencie akcji, albo na świadectwie tymczasowym, albo w osobnym dokumencie oraz wymaga przeniesienia posiadania akcji lub świadectwa tymczasowego.

Dokumenty akcji na okaziciela są wydawane dopiero po dokonaniu pełnej wpłaty na akcję – wcześniej akcjonariuszom wydawane są imienne świadectwa tymczasowe. Każdorazowa wpłata uwidaczniana jest na dokumencie akcji imiennej lub świadectwie tymczasowym.

Akcje na okaziciela uprawniają ich posiadacza do wykonywania praw akcjonariusza, a nie konkretnie oznaczoną osobę. Do ich zbycia wymagane jest ich wydanie 921¹² kc (czynność realna).

Zbywanie akcji zdematerializowanych (w uproszczeniu: spółek dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym (spółek publicznych)) podlega odmiennym regulacjom. W związku z ich zdematerializowaniem – konieczne są wpisy na rachunku papierów wartościowych.

Akcje zwykłe i akcje uprzywilejowane:

Akcje zwykłe (imienne albo na okaziciela) ucieleśniają ustawowe prawa akcjonariuszy. Jeżeli statut nie przyznaje akcjonariuszom szczególnych uprawnień dysponują oni akcjami zwykłymi.

Akcje uprzywilejowane (zawsze imienne – art. 351 § 1, z wyjątkiem akcji niemych) dają akcjonariuszom większy zakres uprawnień w ramach sp., niż akcje zwykłe. Zakres tego uprzywilejowania powinien być określony w statucie. Uprzywilejowanie jest związane z akcją, więc jej zbycie powoduje przejście przywilejów na nabywcę, chyba że statut przewiduje ich wygaśnięcie.

Nie ma zamkniętego katalogu uprzywilejowań. Art. 351 § 2 przykładowo wymienia:

1. akcje uprzywilejowane co do dywidendy, uprawniają do otrzymania wyższej dywidendy - nie więcej jednak niż o połowę w stosunku do akcji nieuprzywilejowanych.
   
2. akcje uprzywilejowane co do podziału majątku przy likwidacji sp. powodują, że akcjonariuszom akcji uprzywilejowanych przysługuje pierwszeństwo przed innymi w uzyskaniu zwrotu wniesionych przez nich wpłat na akcje, w przypadku likwidacji sp..
   
3. akcje uprzywilejowane co do głosu dają akcjonariuszowi na walnym zgromadzeniu więcej głosów niż inne, z tym, że nie więcej niż 2 głosy na jedną akcję (nie w spółce publicznej).
   

Akcjonariusz może wykonywać przyznane mu szczególne uprawnienia związane z akcją uprzywilejowaną po zakończeniu roku obrotowego, w którym wniósł w pełni swój wkład na pokrycie kapitału zakładowego

Uwaga:

Statut może przyznawać również inne przywileje – pod warunkiem, że nie powoduje to naruszenia przepisów.

Akcje gotówkowe i aportowe

Podział na akcje gotówkowe i aportowe wynika ze 2 możliwych sposobów ich pokrycia – gotówką lub wkładem niepieniężnym.

Akcje aportowe powinny być pokryte w całości w ciągu roku od zarejestrowania sp. lub podwyższenia jej kapitału. Od samego początku są akcjami imiennymi i muszą takimi pozostać do zatwierdzenia przez najbliższe walne zgromadzenie sprawozdania finansowego za rok, w którym były pokryte i w ciągu tego czasu nie mogą być zbyte ani zastawione, powinny natomiast pozostać w spółce na zaspokojenie roszczeń wynikających z wniesienia wkładów niepieniężnych (art. 336 § 1 i 2 ksh).

Akcje gotówkowe mogą być zarówno na okaziciela jak i imienne; nie mają w ksh. czasowego ograniczenia ich pokrycia w całości (na początku muszą być pokryte co najmniej w ¼ ich wartości nominalnej) – terminy wpłat określa statut albo uchwała walnego (lub zarząd upoważniony przez walne); przed pełną wpłatą dokumenty tych akcji na okaziciela nie mogą być wydawane - w zamian za nie sp. wydaje świadectwa tymczasowe.

Akcje nieme.

Akcje nieme nie dają akcjonariuszowi prawa głosu, ale "w zamian" przyznają przywilej dywidendowy (patrz wyżej pkt 2a). Akcja niema pomimo uprzywilejowania nie musi być imienną (351 § 1). Nie obowiązuje w stosunku do niej ograniczenie co do wysokości wypłacanej dywidendy, ani ograniczenie pierwszeństwa zaspokojenia roszczenia dywidendowego przed pozostałymi akcjami. Statut może także przewidywać, że akcjonariuszowi akcji niemej, z zysku z trzech następnych lat, wypłacona zostanie dywidenda za rok, w którym ze względu na stratę nie była ona wypłacona (w całości lub częściowo) art. 353 § 3 i 4. Pomimo utraty jednego z zasadniczych uprawnień, posiadacz akcji niemej jest akcjonariuszem i przysługują mu wszelkie inne prawa z tego tytułu (prawo do informacji, do zaskarżania uchwał, etc.)

Akcje związane z obowiązkiem powtarzających się świadczeń

Z akacjami może być związany obowiązek akcjonariusza powtarzających się świadczeń niepieniężnych na rzecz sp.. Akcje takie muszą być imienne, a ich zbycie jest uzależnione od zgody sp., która może jej odmówić tylko z ważnych powodów, bez obowiązku wskazywania innego nabywcy. Za spełnione świadczenia sp. powinna wypłacić wynagrodzenie, nawet jeśli nie osiągnęła zysku.

Linki sponsorowane

RADCA PRAWNY Obsługa prawna firm tel. 503-300-503 www.matysiak-radcaprawny.pl

Przymusowy wykup akcji

(art. 418 oraz 418¹ ksh)

(nie ma odpowiednika w sp. z o.o.)

WZ może podjąć uchwałę o przymusowym wykupie akcji akcjonariuszy reprezentujących nie więcej niż 5% kapitału zakładowego przez nie więcej niż 5 akcjonariuszy posiadających łącznie nie mniej niż 95% kapitału zakładowego, z których każdy posiada nie mniej niż 5% kapitału zakładowego.

Istotne reguły

Uchwała wymaga większości 95% głosów oddanych (statut może określać surowsze warunki).

Każda akcja ma jeden głos bez przywilejów lub ograniczeń. Uchwała powinna być powzięta w drodze jawnego i imiennego głosowania oraz ogłoszona (w MSiG).

Uchwała powinna określać "plan podziału akcji" = akcje podlegające wykupowi, akcjonariuszy, którzy zobowiązują się wykupić akcje, akcje przypadające każdemu z nabywców. Akcjonariusze, którzy mają nabyć akcje i głosowali za uchwałą, odp. solidarnie
wobec sp. za spłacenie całej sumy wykupu.

Skuteczność uchwały zależy od
wykupienia akcji
przedstawionych do wykupu przez akcjonariuszy mniejszościowych, których akcje nie zostały objęte uchwałą. Akcjonariusze ci powinni złożyć w spółce dokumenty akcji (lub dowody ich złożenia) w terminie:

- 2 dni od dnia WZ – dla akcjonariuszy obecnych na WZ,

- 1 m-ca od ogłoszenia uchwały o wykupie – dla pozostałych akcjonariuszy.

Jeżeli nie złożą akcji w terminie – uważa się, że wyrazili zgodę na pozostanie w spółce. (Przepis ten umożliwia akcjonariuszom mniejszościowym nieobjętym wykupem zgodnie z treścią uchwały wystąpienie ze sp. na identycznych zasadach jak akcjonariusze objęci wykupem przymusowym).

Procedura wykupu akcji

Wykup przeprowadza ("pośredniczy") zarząd.

Akcjonariusze mniejszościowi, których akcje podlegają przymusowemu wykupowi, powinni, w terminie 1 m-ca od dnia ogłoszenia uchwały, złożyć w spółce dokumenty akcji lub dowody ich złożenia do rozporządzenia sp.

Jeżeli akcjonariusz nie złożył dokumentu akcji w terminie, zarząd unieważnia ją (w trybie art. 358), a nabywcy wydaje nowy dokument akcji pod tym samym numerem emisyjnym.

Cena wykupu = jest równa wartości przypadających na akcję aktywów netto, wykazanych w sprawozdaniu finansowym za ostatni rok obrotowy, pomniejszonych o kwotę przeznaczoną do podziału między akcjonariuszy. Jeżeli akcjonariusz lub sp., uczestniczący w odkupie akcji, nie zgadzają się z ceną odkupu określoną w § 6 art. 418¹, mogą zwrócić się do sądu rejestrowego o wyznaczenie biegłego rewidenta w celu ustalenia ich ceny rynkowej, a w jej braku, godziwej ceny odkupu.

Cenę wykupu należy wpłacić na rachunek bankowy sp. w terminie 3 tygodni od dnia ogłoszenia ceny przez zarząd.

Zarząd powinien wykupić akcje (na rachunek akcjonariuszy pozostających w spółce) w terminie 1 m-ca od upływu terminu złożenia akcji w spółce (ale nie wcześniej niż po wpłacie ceny wykupu).

Po uiszczeniu na rachunek bankowy sp. ceny wykupu akcji przez osoby, które mają je nabyć, obejmującej również akcje, o których mowa w § 2b, zarząd powinien niezwłocznie przenieść wykupione akcje na nabywców. Do dnia uiszczenia całej sumy wykupu akcjonariusze mniejszościowi zachowują wszystkie uprawnienia z akcji.

Przepisów o przymusowym wykupie akcji zawartych w KSH. nie stosuje się do spółek publicznych, które objęte są odrębną regulacją przymusowego wykupu zawartą w ustawie o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o sp.ch publicznych.

Linki sponsorowane

RADCA PRAWNY Obsługa prawna firm tel. 503-300-503 www.matysiak-radcaprawny.pl

 

Prawo głosu zastawnika/użytkownika

(art. 340 KSH)

• uprawnienie to musi wynikać bezpośrednio z czynności prawnej ustanawiającej ograniczone prawo rzeczowe (zastaw lub użytkowanie), tj. um., w której akcjonariusz wyrazi zgodę na wykonywanie prawa głosu przez zastawnika lub użytkownika w czasie trwania zastawu lub użytkowania;
  
• w księdze akcyjnej sp. musi być dokonana wzmianka o ustanowieniu zastawu lub użytkowania (wobec sp. skuteczne jest bowiem tylko takie ograniczone prawo rzeczowe, które zostało ujawnione w księdze akcyjnej) i prawo wykonywania głosu z obciążonej akcji;
  
• statut danej sp. może przewidywać zakaz przyznawania prawa głosu zastawnikowi lub użytkownikowi akcji (inaczej w sp. z o.o.) albo, w przypadku gdy statut przewiduje w tym zakresie wymóg uzyskania zgody określonego organu sp., zgoda taka musi być udzielona.
  

Ograniczenie uprawnienia do wykonywania prawa głosu do akcji imiennych oraz świadectw tymczasowych
(tj. dokumentów wydawanych akcjonariuszom uprawnionym do akcji na okaziciela, do czasu dokonania pełnej wpłaty na te akcje):

Art. 340 KSH wyraźnie przewiduje, że prawo głosu zastawnik lub użytkownik może wykonywać przy akcjach imiennych lub świadectwach tymczasowych, tzn. przepis ten pomija akcje na okaziciela;

Szczególna regulacja dot. akcji spółek publicznych:

• prawo głosu przysługuje wyłącznie akcjonariuszowi, na którego rachunku są zapisane;
  
• upoważnienie zastawnika lub użytkownika do wykonywania prawa głosu nie jest dopuszczalne.
  

Pełnomocnictwo

• w WZ można uczestniczyć przez pełnomocnika (nie można tego wyłączyć w statucie), (pełnomocnictwo w formie pisemnej pod rygorem nieważności i dołączone do protokołu WZ);
  
• zastawnik lub użytkownik akcji, mogą być pełnomocnikami akcjonariusza na WZ, co niekiedy stanowi skuteczny substytut prawa głosu).
  

Linki sponsorowane

RADCA PRAWNY Obsługa prawna firm tel. 503-300-503 www.matysiak-radcaprawny.pl

Prawa majątkowe

Prawa majątkowe akcjonariuszy

1. Prawo do dywidendy i zaliczki na poczet dywidendy.
   
2. Prawo poboru nowych akcji.
   
3. Prawo do udziału w masie likwidacyjnej.
   
4. Prawo rozporządzania akcją.
   

   Prawo do dywidendy = czyli prawo do udziału w zysku rocznym, wykazanym w sprawozdaniu finansowym zbadanym przez biegłego rewidenta. Walne zgromadzenie może podjąć uchwałę o nie wypłacaniu dywidendy w danym roku i przekazaniu zysku na kapitał zapasowy. O ile statut nie wskazuje innego sposobu podziału zysku jest on rozdzielany między akcjonariuszy w stosunku do liczby akcji, z tym, że akcje nie pokryte w całości uczestniczą w podziale w stosunku do dokonanych na nie wpłat Prawo do dywidendy może być zróżnicowane w przypadku akcji uprzywilejowanych co do dywidendy. Uprawnionymi do dywidendy są akcjonariusze, którym przysługiwały akcje w dniu powzięcia uchwały o podziale zysku =dzień dywidendy, jednak WZA może ustalić inny dzień dywidendy (nie później niż 2 m-ce od powzięcia uchwały o dywidendzie).
   

   Prawo poboru nowych akcji = pierwszeństwo w obejmowaniu emitowanych przez sp. nowych akcji, w związku z podwyższeniem jej kapitału – proporcjonalnie do liczby akcji już posiadanych. Prawo poboru może być wyłączone tylko w interesie sp.; powinno być wyraźnie zapowiedziane w porządku obrad, poprzedzone złożeniem przez zarząd opinii uzasadniającej wyłączenie prawa poboru oraz proponowaną cenę emisyjna lub sposób jej ustalenia;
   wymaga kwalifikowanej
   większości 4/5 głosów oddanych.
   

   Prawo do udziału w masie likwidacyjnej = uprawnienie akcjonariusza do żądania zwrotu przysługującej mu części majątku sp., w przypadku rozwiązania sp. i przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego, pod warunkiem, że uprzednio zaspokojone zostaną wymagalne i bezsporne roszczenia wierzycieli oraz zabezpieczone roszczenia sporne lub jeszcze nie wymagalne oraz upłynął 1 rok od ostatniego ogłoszenia o otwarciu likwidacji sp. i wezwaniu wierzycieli do zgłaszania wierzytelności.
   

   Prawo do rozporządzania akcją = akcja może być przedmiotem rozporządzenia (np. zbycia).
   

   Linki sponsorowane
   

   RADCA PRAWNY Obsługa prawna firm tel. 503-300-503 www.matysiak-radcaprawny.pl

Uchylenie/unieważnienie uchwały

Różnica w podstawach prawnych

• powództwo o uchylenie (art. 422 ksh) ma na celu "unicestwienie" uchwały z powodu tego że uchwała jest: "sprzeczna ze statutem bądź dobrymi obyczajami i godząca w interes sp. lub mająca na celu pokrzywdzenie akcjonariusza", a
  
• powództwo o unieważnienie uchwały (art. 425 ksh) może być wniesione, gdy uchwała jest "sprzeczna z ustawą" (nie tylko ksh.).
  

Powództwo wytacza się p-ko spółce (w sądzie okręgowym), którą reprezentuje w sporze zarząd, chyba że WZ ustanowiło w tym celu pełnomocnika.

Powództwo o uchylenie uchwały:

Termin: 1 m-c od powzięcia wiadomości o takiej uchwale ale nie później niż po upływie 6 m-cy od dnia jej podjęcia (sp. publiczne nie później niż po 3 m-cach).

Podmioty uprawnione: zarząd, RN oraz poszczególni członkowie tych organów, akcjonariusze głosujący p-ko uchwale, a po jej powzięciu żądający zaprotokołowania sprzeciwu, akcjonariusze bezzasadnie niedopuszczeni do udziału w WZ, akcjonariusze nieobecni na WZ, z powodu jego wadliwego zwołania lub z powodu powzięcia na WZ uchwały w sprawie nieobjętej porządkiem obrad.

Skutki zaskarżenia uchwały - nie wstrzymuje postępowania rejestrowego. Sąd rejestrowy może jednakże zawiesić postępowanie.

Skutki uchylenia uchwały Skutek ex tunc (stanowisko przeważające). Prawomocny wyrok ma moc obowiązującą w stosunkach między spółką a wszystkimi akcjonariuszami oraz członkami organów sp., a w przypadkach, w których ważność czynności dokonanej przez sp. jest zależna od uchwały WZ, uchylenie takiej uchwały nie ma skutku wobec O3 działających w dobrej wierze.

Powództwo o stwierdzenie nieważności:

Termin: 6 m-cy od dnia, w którym uprawniony powziął wiadomość o uchwale, nie później jednak niż z upływem 2 lat od dnia podjęcia uchwały (terminy krótsze w przypadku sp. publicznej - 30 dni od dnia jej ogłoszenia, nie później jednak niż w terminie 1 roku od uchwalenia uchwały).

Upływ terminów nie wyłącza możliwości podniesienia zarzutu nieważności uchwały w każdym późniejszym terminie (przy uchyleniu nie ma takiej możliwości!).

Krąg osób
uprawnionych: jak przy uchyleniu.

Skutki zaskarżenia uchwały: jak przy uchyleniu.

Skutki wyroku stwierdzającego nieważność - Skutek ex tunc. Bezwzględna nieważność uchwały. Prawomocny wyrok ma moc obowiązującą zarówno w stosunkach między spółką a wszystkimi akcjonariuszami, jak i w stosunkach między spółką a członkami organów sp. Stwierdzenie nieważności ma przy tym charakter deklaratoryjny = była nieważna od samego jej początku (uchwała taka w istocie nie powinna wywierać żadnych skutków prawnych, tak jakby w ogóle nie została podjęta). Jednakże stwierdzenie nieważności takiej uchwały nie ma skutku wobec O3 działających w dobrej wierze w przypadkach, w których ważność czynności dokonanej przez sp. jest zależna od uchwały WZ.

Linki sponsorowane

RADCA PRAWNY Obsługa prawna firm tel. 503-300-503 www.matysiak-radcaprawny.pl