Kto może być założycielem S.A.? (art. 301 ksh)
S.A. może być zawiązana = przez 1 albo więcej osób.
S.A. nie może być zawiązana = wyłącznie przez 1-osobową sp. z o.o. (może zostać 1-osobowym akcjonariuszem S.A. "następczo" po jej powstaniu – np. w drodze nabycia wszystkich akcji).
Założyciele = osoby podpisujące statut = zazwyczaj akcjonariusze.
Założycielem S.A. może być = każdy podmiot, który posiada zdolność do nabywania praw i obowiązków, w szczególności:
- osoby fizyczne,
- osoby prawne,
- sp. osobowe (jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo – akcyjna) - mogą we własnym imieniu nabywać prawa, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywane,
- sp. kapitałowe w organizacji – jak wyżej.
Założycielem 1-osobowej S.A. może być inna 1-osobowa S.A. Założycielem S.A. nie może być:
- sp. cywilna
(nie ma zdolności prawnej) (założycielami mogą jedynie być wspólnicy sp. cywilnej). - podmioty, których zdolność prawna nie pozwala na nabywanie i zaciąganie tego rodzaju praw i obowiązków (będą to zwłaszcza podmioty prawa publicznego)
Akcje mogą być obejmowane w procesie powstawania S.A. nie tylko przez założycieli, ale również przez O3, które w takim przypadku są wyłącznie akcjonariuszami, a nie są założycielami (art. 313 § 1 ksh).
Zawiązanie S.A. następuje z chwilą objęcia wszystkich akcji (art. 310 § 1 ksh), zaś z chwilą zawiązania powstaje sp. S.A. w organizacji.
Przed zawiązaniem sp., założyciele zawierają "umowę założycielską" (konstrukcja doktryny). Um. założycielska (również jednostronne oświadczenie akcjonariusza sp. jednoosobowej) składa się ze: statutu (akt notarialny) i oświadczenia lub oświadczeń woli o zgodzie na zawiązanie sp., brzmienie statutu i objęcie akcji (obligatoryjna forma jednego lun kilku aktów notarialnych). W oświadczeniach tych należy wymienić kto, ile i jakiego rodzaju akcji obejmuje, o jakiej wartości nominalnej i po jakiej cenie emisyjnej oraz termin wpłat na akcje. Jeżeli akcjonariusz w zamian za akcje wnosi wkład niepieniężny (albo dla sp. przed zarejestrowaniem ma być nabywane jakiekolwiek mienie na podstawie innych czynności prawnych), w aktach tych należy również wskazać jego osobę i przedmiot wkładu (lub zbywcę, mienie i cenę). Powyższe akty notarialne powinny stwierdzać również dokonanie wyboru pierwszych organów sp. (imion i nazwisk członków pierwszych organów nie zamieszcza się w statucie!, można inaczej w sp zoo).
Sytuacja prawna założycieli:
- prawo reprezentowania sp. do czasu ustanowienia zarządu – mogą reprezentować sp. działając wszyscy łącznie lub ustanawiając w tym celu jednomyślną uchwałą pełnomocnika (art. 323§2 KSH);
- odp. za podejmowane wtedy działania zarówno wobec sp., jak i wobec O3 solidarnie ze spółką (13 ksh.). Ich odp. za podejmowane w tym czasie czynności ustaje wobec sp. dopiero po zatwierdzeniu ich przez walne zgromadzenie (art. 323 § 3 ksh);
- w przypadku nie zgłoszenia sp. do rejestru lub prawomocnej odmowy rejestracji założyciele dokonują zwrotu wkładów, jeżeli sp. nie ma zarządu, jeżeli ma – dokonuje tego zarząd (art. 325§ 2 ksh).
Do praw i obowiązków oraz odpowiedzialności założycieli w okresie przed powstaniem sp. w organizacji stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące sp. w organizacji (art. 323 § 4 ksh).
Streszczenie:
Osoby, które podpisują statut są założycielami sp.. Założyć S.A. może jedna lub więcej osób. Założycielem S.A. może być każdy podmiot, który posiada zdolność nabywania praw i obowiązków.
Jedynym założycielem S.A. nie może być jednoosobowa sp. z ograniczoną odpowiedzialnością. Założycielem nie może być również sp. cywilna. Założycielami mogą być natomiast m. in. jednoosobowa S.A., sp. osobowe, sp. kapitałowe w organizacji.
Założyciele mają prawo reprezentowania sp. do czasu powołania zarządu oraz odpowiadają za podejmowane wówczas czynności wobec sp. (do czasu zatwierdzenia przez walne zgromadzenie) oraz wobec O3.
Linki sponsorowane
RADCA PRAWNY |